“Η εξέλιξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Λιβύη ανάγκασε τον Μουσολίνι να δεχτεί τη προσφορά του Χίτλερ για την αποστολή στη Βόρειο Αφρική Γερμανικού Σώματος Στρατού, του περίφημου Africa Korps.  Η μεταφορά του Σώματος αυτού από την Ιταλία και στη συνέχεια ο ανεφοδιασμός του επιβάρυναν το Ιταλικό Ναυτικό με νέα σοβαρά καθήκοντα.

Η μεταφορά άρχισε στις αρχές Φεβρουαρίου του 1941 και περατώθηκε στο τέλος Μαρτίου, σχεδόν χωρίς απώλειες.  Η εχθρική αντίδραση υπήρξε μικρή και μόνο με αεροσκάφη και υποβρύχια που εξορμούσαν κυρίως από τη Μάλτα, παρά τους συνεχείς αεροπορικούς βομβαρδισμούς της νήσου.  Με τη πάροδο του χρόνου και εφόσον οι Βρετανοί πετύχαιναν να ενισχύσουν τη Μάλτα, όλο και περισσότερο γίνονταν αισθητή η σημασία της στρατηγικής αυτής βάσης για τις μεταφορές προς τη Λιβύη.

Αυτό αντιλήφθηκε και ο Ρόμελ και τον Ιούλιο του 1941 εισηγήθηκε τη κατάληψη της Μάλτας και της Τυνησίας, ενώ συγχρόνως τόνιζε την ανάγκη παρουσίας στη Μεσόγειο ισχυρής Γερμανικής αεροπορίας, διότι τα αεροπλάνα που είχαν διαθέσει οι Ιταλοί ήταν λίγα, παλιά και κακής ποιότητας.  Μεταξύ δε άλλων έλεγε ότι το Ιταλικό Ναυτικό κάνει καλά το καθήκον του για τη συνοδεία των νηοπομπών, αλλά στερείται επαρκούς αεροπορικής προστασίας.

Από τον Φεβρουάριο του 1941 άρχισε και η πόντιση ναρκών στη Διώρυγα του Σουέζ από τη Γερμανική αεροπορία και όταν βυθίζονταν σκάφη σ’ αυτήν χρειάζονταν αρκετές ημέρες  για να καταστεί δυνατός ο διάπλους μεγάλων πλοίων.  Γι αυτό το λόγο, το αεροπλανοφόρο HMS FORMIDABLE που εναγωνίως αναμένονταν για να αντικαταστήσει το HMS ILLUSTRIOUS παρέμεινε ένα μήνα περίπου στην ερυθρά Θάλασσα και κατέπλευσε τελικά στην Αλεξάνδρεια την 10η Μαρτίου.


HMS FORMIDABLE

Στις αρχές Μαρτίου άρχισε και η μεταφορά στην Ελλάδα του Βρετανικού εκστρατευτικού Σώματος.  Κάθε 3 ημέρες στέλνονταν μια νηοπομπή, ενώ για τις μεταφορές του προσωπικού χρησιμοποιούνταν και εύδρομα.  Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτών των μεταφορών, η συνοδεία και η κάλυψη τους απασχόλησαν σχεδόν ολοκληρωτικά τον Βρετανικό Στόλο της Μεσογείου.

Η όλη κατάσταση απασχολούσε πολύ τον Αρχηγό του Στόλου αυτού και στις 11 Μαρτίου, όταν η Βεγγάζη είχε ανακαταληφθεί από τους Γερμανούς, έγραψε στο Ναυαρχείο ότι κατά τη γνώμη του η πολιτική της παροχής βοήθειας στην Ελλάδα είναι σωστή, αλλά αμφιβάλλει πολύ αν οι πόροι που έχουν διατεθεί –ιδιαίτερα οι αεροπορικοί και οι ναυτικοί- ανταποκρίνονται προς τη προσπάθεια που έχει αναληφθεί.

Υπήρχαν πολλές απώλειες πλοίων κατά μήκος των ακτών της Κυρηναϊκής. Μεταξύ της Αλεξάνδρειας και της Βεγγάζης υπήρχαν μόνο 16 βαριά αντιαεροπορικά πυροβόλα και αυτά ήταν συγκεντρωμένα στο Tobruk, τα υπόλοιπα είχαν σταλεί στην Ελλάδα.   Συνολικά 30 καταδιωκτικά ήταν διαθέσιμα, έναντι 200 Ιταλικών και Γερμανικών που βρίσκονταν στην Κυρηναϊκή.  Στη Μάλτα η κατάσταση ήταν πολύ κακή. Μεγάλος αριθμός Γερμανικών καταδιωκτικών πετούσαν πάνω από τη νήσο και πολυβολούσαν τον πληθυσμό στους δρόμους και συνεχώς πόντιζαν νάρκες στα ορμητήρια.

Παρ’ όλες αυτές τις δυσκολίες, κατά τη διάρκεια όλης της μεταφοράς στην Ελλάδα 68.000 Βρετανικού Στρατού περίπου με τα μεταφορικά, τον εξοπλισμό και τα εφόδιά τους, δεν σημειώθηκε απολύτως καμιά απώλεια.  Μόνο μικρές ζημιές έγιναν σε πλοία που επέστρεφαν άδεια ή σε νηοπομπές που δεν κατευθύνονταν στην Ελλάδα.  Ήταν ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα που οφείλονταν όμως κατά πολύ και στην έλλειψη σοβαρής αντίδρασης του εχθρού.  Η Ιταλική αεροπορία βομβάρδισε πολλές φορές τις νηοπομπές, αλλά το πυρ των εύδρομων που τις συνόδευαν ανάγκαζε τα βομβαρδιστικά να παραμένουν σε μεγάλο ύψος κι έτσι οι επιθέσεις τους ήταν πάντα ανεπιτυχείς.

Μετά την άφιξη του HMS FORMIDABLE στη Μεσόγειο περί τα μέσα Μαρτίου, έγινε δυνατή η αποστολή στη Μάλτα μιας νηοπομπής 4 πλοίων με εφόδια, κάτω από τη κάλυψη του Στόλου της Αλεξάνδρειας.  Η νηοπομπή έφθασε ανενόχλητη, καθώς δεν εντοπίστηκε από την εχθρική αεροπορία.  Στο ορμητήριο όμως χτυπήθηκαν από τον αέρα 2 πλοία  της και συγχρόνως πάθαιναν ζημιές 1 εύδρομο και 1 αντιτορπιλικό.

Μέχρι το τέλος Μαρτίου του 1941 το ορμητήριο της Σούδας δεν είχε ακόμα προστατευθεί με τα κατάλληλα φράγματα, με αποτέλεσμα το Βρετανικό εύδρομο HMS YORK που ήταν εκεί αγκυροβολημένο να προσβληθεί από 6 Ιταλικές εκρηκτικές βενζινακάτους που είχαν μεταφερθεί με 2 τορπιλοβόλα.  Το εύδρομο έπαθε τέτοιες ζημιές, ώστε μέχρι το τέλος του πολέμου έμεινε εκεί ημιβυθισμένο.

HMS YORK

Σχετικά με την Ιταλική αυτή επιχείρηση ο Ναύαρχος Cunningham γράφει ότι «ενώ οι Ιταλοί ως σύνολο επέδειξαν πολύ λίγο επιθετικό πνεύμα και πρωτοβουλία στη θάλασσα, διέθεταν άνδρες ικανούς για τα πιο τολμηρά κατορθώματα.»